Viêm khớp là một thuật ngữ thường dùng để chỉ bất kì rối loạn nào ảnh hưởng đến khớp xương. Nếu ta không có hiểu biết về bệnh hay điều trị bệnh không đúng cách, thì bệnh sẽ tiến triển nặng hơn, gây ra nhiều biến chứng. Đặc biệt ảnh hưởng đến chức năng vận động, gây khó khăn trong việc cử động hoặc đi lại sau này, nhất là khi lớn tuổi.
Vậy viêm khớp là gì? Mời bạn đọc cùng Medic Sài Gòn Bến Tre tìm hiểu qua bài viết sau, giúp bạn nhận biết được nguyên nhân, triệu chứng viêm khớp như thế nào để có cách điều trị và phòng ngừa đúng, kịp thời.
1. Viêm khớp là gì?
Viêm khớp là tình trạng viêm của khớp. Nó có thể ảnh hưởng đến một khớp hoặc nhiều khớp. Có hơn 100 loại viêm khớp khác nhau, với các nguyên nhân và phương pháp điều trị khác nhau. Hai trong số các loại phổ biến nhất là viêm xương khớp (viêm khớp) và viêm khớp dạng thấp (RA).
Các triệu chứng viêm khớp thường phát triển theo thời gian, nhưng chúng cũng có thể xuất hiện đột ngột. Viêm khớp thường gặp nhất ở người lớn trên 65 tuổi. Nhưng nó cũng có thể phát triển ở trẻ em, thanh thiếu niên và người trẻ tuổi. Viêm khớp phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới và những người thừa cân.
2. Các triệu chứng của viêm khớp
Đau khớp, cứng khớp và sưng là những triệu chứng phổ biến nhất của viêm khớp. Mất linh hoạt trong chuyển động, và bạn có thể bị đỏ da xung quanh khớp. Nhiều người bị viêm khớp nhận thấy các triệu chứng của họ tồi tệ hơn vào buổi sáng.
Trong trường hợp viêm khớp dạng thấp (RA), bạn có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc cảm thấy chán ăn do viêm gây ra hoạt động của hệ thống miễn dịch. Bạn cũng có thể bị thiếu máu vì số lượng hồng cầu của bạn giảm hoặc bị sốt nhẹ. RA nặng có thể gây biến dạng khớp nếu không được điều trị.
3. Nguyên nhân gây viêm khớp
Nguyên nhân chính là do sụn bị sần sùi và mòn.
Sụn là một mô liên kết vững chắc nhưng linh hoạt trong các khớp của bạn. Nó bao lấy đầu xương giúp ngăn các xương tiếp xúc với nhau. bảo vệ các khớp bằng cách hấp thụ áp lực để khớp hoạt động trơn tru, dễ dàng hơn. Việc sụn bị hao mòn hay sần sùi gây ra một số dạng viêm khớp.
Hao mòn thông thường gây ra viêm khớp, một trong những dạng viêm khớp phổ biến nhất. Nhiễm trùng hoặc chấn thương khớp có thể làm trầm trọng thêm sự phá vỡ tự nhiên của mô sụn. Nguy cơ mắc bệnh viêm khớp của bạn cao hơn nếu bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh.
Một dạng phổ biến khác của viêm khớp hay RA, là một rối loạn tự miễn dịch. Nó xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn tấn công các mô của cơ thể. Những cuộc tấn công này ảnh hưởng đến synovium. Synovium là một mô mềm trong khớp tạo ra một chất lỏng nuôi dưỡng sụn và bôi trơn các khớp.
RA là một căn bệnh của synovium. Chúng xâm lấn và phá hủy khớp. Cuối cùng có thể dẫn đến sự phá hủy cả xương và sụn bên trong khớp.
Nguyên nhân chính xác của các cuộc tấn công từ hệ thống miễn dịch vẫn chưa xác định. Nhưng các nhà khoa học đã phát hiện ra các dấu hiệu di truyền làm tăng nguy cơ phát triển RA gấp 5 lần.
4. Chẩn đoán viêm khớp
Khi có dấu hiệu triệu chứng nghiêm trọng, người bệnh cần đến bệnh viện để bác sĩ thăm khám, chẩn đoán để có cách điều trị phù hợp.
Họ sẽ thực hiện kiểm tra chất lỏng xung quanh khớp. Trường hợp khớp đỏ và phạm vi chuyển động hạn chế trong khớp. Bác sĩ có thể giới thiệu bạn đến một chuyên gia nếu cần thiết.
Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng nghiêm trọng, trước tiên bạn nên đặt hẹn với bác sĩ thấp khớp. Điều này có thể dẫn đến chẩn đoán và điều trị nhanh hơn.
Trích xuất và phân tích mức độ viêm trong máu và dịch khớp có thể giúp bác sĩ xác định loại viêm khớp của bạn. Các xét nghiệm máu kiểm tra các loại kháng thể như RF (yếu tố thấp khớp) và ANA (kháng thể kháng nhân) cũng là các xét nghiệm chẩn đoán phổ biến.
Các bác sĩ thường sử dụng quét hình ảnh như X-quang, MRI và CT scan để tạo ra hình ảnh của xương và sụn của bạn. Điều này là để họ có thể loại trừ các nguyên nhân khác gây ra các triệu chứng của bạn, chẳng hạn như gai xương.
5. Viêm khớp được điều trị như thế nào?
Mục tiêu chính của điều trị là giảm bớt cơn đau mà bạn gặp phải, ngăn ngừa tổn thương thêm cho khớp. Cải thiện chức năng khớp của bạn cũng rất quan trọng. Bác sĩ sẽ thiết kế cho bạn một sự kết hợp của các phương pháp điều trị để đạt được kết quả tốt nhất.
– Thuốc
Một số loại thuốc khác nhau điều trị viêm khớp:
- Thuốc giảm đau, chẳng hạn như hydrocodone (Vicodin) hoặc acetaminophen (Tylenol), có hiệu quả để kiểm soát cơn đau, nhưng không giúp giảm viêm.
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID), chẳng hạn như ibuprofen (Advil) và salicylates, giúp kiểm soát cơn đau và viêm. Salicylates có thể làm loãng máu, vì vậy chúng nên được sử dụng rất thận trọng với các loại thuốc làm loãng máu bổ sung.
- Kem bạc hà hoặc capsaicin ngăn chặn việc truyền tín hiệu đau từ khớp của bạn.
- Thuốc ức chế miễn dịch như prednison hoặc cortisone giúp giảm viêm.
Nếu bạn bị RA, bác sĩ có thể cho bạn dùng corticosteroid hoặc thuốc chống thấp khớp thay đổi bệnh (DMARDs), giúp ức chế hệ thống miễn dịch của bạn. Ngoài ra còn có nhiều loại thuốc để điều trị viêm khớp có sẵn tại quầy hoặc theo toa.
– Phẫu thuật
Phẫu thuật để thay thế khớp của bạn bằng một khớp nhân tạo có thể là một lựa chọn. Hình thức phẫu thuật này được thực hiện phổ biến nhất.
Nếu viêm khớp của bạn nghiêm trọng ở ngón tay hoặc cổ tay, bác sĩ có thể thực hiện hợp hạch. Trong phương pháp này, các đầu xương của bạn được khóa lại với nhau cho đến khi chúng lành lại và trở thành một.
– Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu liên quan đến các bài tập giúp tăng cường cơ bắp xung quanh khớp bị ảnh hưởng là một thành phần cốt lõi của điều trị viêm khớp.
6. Những thay đổi lối sống có thể giúp những người bị viêm khớp?
– Giảm cân
Giảm cân và duy trì cân nặng khỏe mạnh sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh viêm khớp và có thể giảm các triệu chứng nếu bạn đã mắc bệnh.
Một chế độ ăn uống lành mạnh là rất quan trọng để giảm cân. Chọn một chế độ ăn uống có nhiều chất chống oxy hóa. Chẳng hạn như trái cây tươi, rau và thảo mộc, có thể giúp giảm viêm. Thực phẩm giảm viêm bao gồm cá và các loại hạt.
Thực phẩm giảm thiểu hoặc né tránh nếu bạn bị viêm khớp. Bao gồm thực phẩm chiên, thực phẩm chế biến, các sản phẩm từ sữa và lượng thịt cao.
Một số nghiên cứu cũng cho thấy rằng các kháng thể gluten có thể có ở những người bị RA. Một chế độ ăn không có gluten có thể cải thiện các triệu chứng và tiến triển bệnh.
– Vận động
Tập thể dục thương xuyên sẽ giữ cho khớp của bạn linh hoạt. Bơi lội thường là một hình thức tập thể dục tốt cho những người bị viêm khớp. Vì nó không gây áp lực lên khớp của bạn như cách chạy và đi bộ.
Duy trì hoạt động là rất quan trọng. Nhưng bạn cũng nên nghỉ ngơi khi bạn cần và tránh thể hiện quá mức bản thân. Các bài tập tại nhà bạn có thể thử bao gồm:
- Nghiêng đầu, xoay cổ và các bài tập khác để giảm đau ở cổ
- Uốn cong ngón tay và uốn cong ngón tay cái để giảm đau ở tay
- Nâng chân, duỗi gân và các bài tập dễ dàng khác cho bệnh viêm khớp gối
7. Lời kết
Mặc dù không có cách chữa viêm khớp, nhưng việc điều trị đúng có thể làm giảm đáng kể các triệu chứng của bạn. Ngoài các phương pháp điều trị mà bác sĩ khuyên dùng, bạn có thể thực hiện một số thay đổi lối sống có thể giúp bạn kiểm soát bệnh viêm khớp.
